КОВИД-19 дэлхийн хүн амыг айдас, түгшүүрт байлгасан хэвээр байна. Нүдэнд үл үзэгдэх тэр вирүс хүмүүн биднийг тохуурхан доромжилж улс оронд нь төдийгүй гэр гэрт нь хорьж нийгмээс тусгаарлан эдийн засаг, эрүүл мэндээр нь хохироож байна. Халдварт өртөхгүй, халдвар тараахгүй гэж эмээхийн эрхэнд монгол түмний бэлэг тэмдэг жилд ганц тохиодог цагаан сараараа ч настан буурал аав, ээждээ очиж золгох эрхгүй, туурга тусгаарласан үр хүүхэддээ ч дэм болох боломжгүй, хүн хоорондын хэвийн харьцаа хайрцаглагдан зөвхөн хувиа бодох, довоо борлуулах байдалд ороод удаж байна. Энэ байдлыг минь өнөө вирүс харан баясаж бүүр сүүлдээ өнгө зүсээ хувирган дахин дайрахад бэлдэн зэхэж байна. Хэдэн ч удаа яаж ч хувирч мэдэх энэ вирүсийг хүн төрөлхтөн эхлээд үл ойшоож тарж түгэх боломжийг нь олгосноо ухаарч нэгдэн тэмцэж эхэлсэн ч нэгэнт дийлэхээ больсон учир вакцин гэгч авралыг харан горьдон хүлээж сууна. ДНБ-нийхээ 2-5 хувийг шинжлэх ухаандаа зарсан улс орнууд үр шимээ одоо л хүртэх цаг хэмээн үзэж аюулт энэ байдлаас ард түмэн, эдийн засгаа аврахын тулд эрдэмтэдийнхээ хүчийг дайчлан чансаа заан өөр хоорондоо уралдан вакцин үйлдвэрлэж байна. Тэд эхлээд өөрийн иргэддээ хийнэ дараа нь үлдвэл худалдаж болох юм гэж томорч байна. Гэтэл бид шинжлэх ухаандаа хэдийг зарж байгаа билээ? ДНБ-ний 0,1 хувьд ч хүрэхгүй үзэгдэл төдий төсвийг өгч төсөв өгсөн нэртэй оромдож байгаагийнхаа горыг амсаж бусдыг царайчлан хүлээж сууна. Гуравхан сая гаруй хүн ам минь хамгийн түрүүнд вакцинд хамруулна гэж байгаа БНХАУ-ын эмч нарын тооноос бага, АНУ-ын эмч нараас гурав, ОХУ-ын эмч нараас дөрөв дахин бага байгаа нь уг нь юу ч байхав дээ гэмээр. Энэ бол зөвхөн эмч нарын тоо гэтэл тэд эмч, эмнэлгийн ажилтнуудаа вакцинд хамруулахаас гадна иргэдээ хамруулаад эхэлсэн байна. Одоогийн байдлаар үйлдвэрлэгдсэн вакцины ихэнх болох 39 сая вакцин дэлхийн хамгийн баян 49 улс орнуудад түгээгдээд байна.